Normal olarak her ay yumurtalıklarda birkaç yüz yumurta gelişen yumurta olmak için büyük bir yarışa girer. Yumurtalardan en güçlüsü büyür ve diğerlerinin büyümesini engeleyerek onları imha eder. Polikistik overde ise bütün yumurtalar bir anda gelişmeye başlar ve ancak hiçbiri tam olarak gelişemez ve boyda kalır. Yumurtalığın içinde kalan bu yumurta kesecikleri aynı zamanda erkeklik hormonu da salgılandığı için polikistik over belirtileri gözlenir. Yumurtalıklara ultrason ile bakıldığında da orta boy tespih tanesi gibi kesecikler görülür. Bu nedenle polikistik over; içinde çok sayıda içi sıvı dolu kesecik olan yumurtalık anlamına gelir.

Polikistik over sendromunun kadınlarda en sık rastlanan hormon bozukluğu olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Zeynep Yılmaz, hastalıkla ilgiler veriyor.

Hastalığın tipik olarak genç kızlarda ve genellikle ergenlik döneminde ortaya çıktığına dikkat çeken Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Zeynep Yılmaz, polikistik over sendromunun, kendini vücutta erkeklik hormonunun artmasının getirdiği bazı sonuçlarla gösterdiğini belirtiyor:

“Genellikle şişmandırlar. Erkeklik hormonunun fazlalığına bağlı olarak da ciltte yağlanma ve akne oluşumu gözlenir.  Bu nedenle vücutta erkeksi tüylenme denilen dudakların üst kısmında ve yanaklarda tüylenme gözlenir. İleri aşamalarda ise göğsün ortasında, çevresinde ve karnın alt kısmı ile bacakların diz üstü kısımlarında tüylenme ortaya çıkar.”

Nedeni tam olarak bilinmese de genetiğin ön plana çıktığını ifade eden Op. Dr. Zeynep Yılmaz, hastalığın anneden geçebildiği gibi babadan da geçme ihtimali olduğunu belirtiyor. Menopoza kadar düzelmeyen bir hastalık olduğunu vurgulayan Op. Dr. Yılmaz, genetik nedenli bir hastalık olmasından dolayı tedavi etmenin hemen hemen imkansız olduğunun altını çiziyor.

Tedavi hastaya göre şekilleniyor

Yanlış beslenme, aşırı kilo alma gibi problemlerin hastalığı tetikleyebildiğini, tedavide de var olan sorunlara çözüm bulma yolunun izlendiğini ifade eden Op. Dr. Zeynep Yılmaz,  bu nedenle en önemli ve birinci basamağın kilonun kontrol altına alınması ve kilo verdirilmesi olduğunu söylüyor. Polikistik over sendromlu kadınların biraz daha zor kilo verdiğinin de altını çizen Op. Dr. Yılmaz,   “Hormon bozukluğunun neden olduğu kilo alımı söz konusu ise diyetlerin buna yönelik olarak programlanması gerekir.  Yine fazla erkeklik hormonuna bağlı olarak gelişen cilt değişikliklerinin tedavisinde de anti-androjenler (erkeklik hormonlarını baskılayan ilaçlar) kullanılması önerilir” diyor.

Polikistik over sendromunun diğer bir bulgusunun ise adet düzensizliği ve gebe kalmanın engellenmesi olduğunu ifade eden Op. Dr. Zeynep Yılmaz, tedavinin hastanın çocuk sahibi olmak isteyip istememesine göre şekillendiğini söylüyor:

“Henüz evlenmemiş veya çocuk sahibi olmak istemeyen kadınlarda bu adetler doğum kontrol hapları ile düzenlenebilir. Ancak çocuk sahibi olmak isteyen kadınlarda, yumurtlamayı uyarıcı ilaçların kullanılması gerekir.”

Hastalığın uzun vadeli riskleri

Polikistik over sendromunun uzun vadeli risklerine dikkat çeken Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op.Dr. Zeynep Yılmaz, risklerin kilonun kontrol altına alınması, kilo kaybı ve doğru beslenme ile en aza indirgenebileceğinin altını çiziyor:

·        Kan yağlarının yüksek olmasına bağlı olarak ilerleyen yaşlarda koroner damar hastalıklarına yakalanma riski yükseliyor.

·        Memede ve rahim içi tabakasında kanser oluşumu daha fazla görülüyor.  

·        Gebelikte yüksek tansiyon ve gizli şekerin ortaya çıkma olasılığı daha yüksek oluyor.

·        Menopozdan sonraki dönemlerde diyabet olma riski de daha yüksek.