Türkiye’de büyük gemilerin yüksek maliyetlerine dikkat çeken Kalkavan net konuştu: Akdeniz ve Ege’ye kurulacak ve içinde 3-4 tane 100 bin tonluk havuz barındıracak bakım-onarım tersaneleri ile sektörün boyut değiştireceğine inanan Beşiktaş Denizcilik CEO'su Yavuz Kalkavan, büyük tonajlı gemilerin inşasında Türk tersanelerinin durumunu değerlendirerek, ‘‘Çok gelişmiş bir tersanemiz olmasına rağmen biz de büyük gemi yaptırmak istesek Uzakdoğu’ya yaptırırız’’ dedi.
“BİZ DE UZAKDOĞU’YA YAPTIRIRIZ”
Geçtiğimiz haftalarda Oruç Reis Denizciler Kulübü’nü (ODEK) ziyaret ederek deniz ticareti, gemi inşa ve bakım-onarım sektörlerine yönelik bir sunum gerçekleştiren Beşiktaş Denizcilik CEO’su Yavuz Kalkavan, Türk tersanelerinin özellikle son 10 yılda büyük tonajlı gemilerde Uzakdoğu ile rekabet etmekten ziyade küçük tonajlı özel tip gemilerin inşasına odaklandığını ve rekabetçiliğini de bu tip gemilerde aradığını ifade etti. Gemi inşa sanayimizle ilgili en tartışılan konulardan bir tanesinin ileride büyük tonajlı gemilerin inşasında Türk tersanelerinin yer alıp almayacağı sorusu olduğunu hatırlatan Kalkavan,  ‘‘Bu konu imkansız değil ama çok zordur. Kore ve Çin gibi ülkeler gemi inşa sektörünü ana sektörleri olarak belirlemiş ve bir devlet politikası haline getirmiştir.  Devlet destekli çok büyük altyapı yatırım hamleleri yapmıştır. Bugün Türkiye’de büyük gemiler çok büyük maliyetle yapılıyor.  Bu nedenle firmalar Uzakdoğu tersanelerini tercih ediyor. Bizim çok gelişmiş bir tersanemiz olmasına rağmen biz de büyük gemi yaptırmak istesek Uzakdoğu’ya yaptırırız’’ diye konuştu.
"EGE VE AKDENİZ'DE BAKIM-ONARIM TERSANESİ KURULMALI"
Türk tersaneleri için gemi bakım-onarım sektörünün gemi inşa sektörüne göre daha kolay gelişme gösterdiği ve göstereceği bir iş sahası olduğunu ifade eden Yavuz Kalkavan, bu işin merkezinin de Çin olduğunu ve gemilerin yüzde 70’inin Çin’de tamir edildiğini söyledi. Ancak, bunun dışında Avrupa’da çalışan ve tamir için Çin’e gitmesi zor olan çok sayıda büyük tonajlı gemi olduğunu ifade eden Kalkavan, “Avrupa’da kalite ve fiyat bakımından tamir için en uygun tersaneler Türk tersaneleri. Büyük tersanelere tamir hizmeti veren tersanelerin ikisi  dışında hepsi Tuzla’dadır. Gemi tamir sektörünün gelişimi için Akdeniz ve Ege bölgelerinde inşa edilebilecek büyük birkaç tamir tersanesi bu sektörün gelişimi açısından dönüm noktası olacaktır” dedi. Akdeniz Bölgesi’nde İskenderun, Ege Bölgesi’nde Çandarlı Körfezi’nin büyük tamir tersaneleri kurulması için doğru nokta olduğunu anlatan Kalkavan,  “Halihazırda ülkemizde aynı anda 100 bin ton üstü birkaç büyük gemiye hizmet edebilecek birkaç havuzu olan tersane yoktur. Türkiye’nin gemi tamir sektöründe bugün ihtiyacı en az iki tane dev tersane, içinde 3-4 tane 100 bin tonluk havuz barındıracak. O zaman işte sektörün boyutu değişecek. Bu alandaki oyuncu sayısı ne kadar artarsa, rekabet o kadar artar. Çünkü biz rekabetçiyiz. Bu alanda yapılması geren bünyesinde 150 mühendis barındıran, güvenliğin tam sağlandığı bakım onarım tersaneleri oluşturmak. Esnaf tipi tersanelerle bu iş olmaz. Türkiye bir yere gelecekse, taşıyacak olan hamle Ege ve Akdeniz’de büyük gemi tamir tersaneleri. Dünyada gemi sayısı gidrek artığı için bakım onarıma olan ihtiyaç da giderek artıyor. Türk gemi tamir sektörünün doğru planlama ile önü çok açık. Gelişime de çok müsait. Gemi bakım sektörü ciro bakımından gemi inşaya göre daha küçük bir sektör olmasına rağmen, krizlerden daha az etkilen bir sektör. Bugün yaşanan krizler nedeniyle cirolar birbirine yakın. Çünkü gemi inşada kan kaybı daha fazla oluyor” açıklamasında bulundu.
"ANA PROBLEM YÜKSEK MALİYETLİ GEMİLER"
Bir Japon tersanesine 40 bin tonluk bir tanker siparişiyle yurtdışına açılan Türk armatörlerin şu anda Uzakdoğu tersanelerinde 7 milyon tona yakın yeni inşa kontratı bulunduğunu söyleyen Kalkavan, denizcilik sektörünün ana probleminin 2008 öncesinde çok yüksek maliyetlerle yapılan yeni gemi yatırımı olduğunu dile getirdi. Kalkavan, “O kadar yüksek maliyetlerle gemi yapıldı ki, tarihte bunun yanına yaklaşılmamış. Tuzla’dan örnek vereyim. 1999-2000 yılında 7 bin tonluk tankeri 8 milyon dolara en fazla mal ederken 2008 yılında bu gemileri 20 milyon dolara mal ediyorduk. Emtia fiyatları çok arttı bu dönemde, saçı 100 dolardan alırken, 1500 dolardan saç aldık. Eurodolar paritesi çok etkiledi. Yine Türkiye’deki enflasyon etkili oldu” şeklinde konuştu.
"Türkiye 10'nculuğa geriledi"
Sunumunda gemi inşa sektörüne yönelik bilgiler veren Kalkavan, dünya toplamında 2011-2014 yılları arasında 427 milyon ton taşıma kapasiteli yeni gemi inşa edileceğini, bu gemilerin 390 milyon tonunun üç ülkede inşa edileceğini ifade etti. Kalkavan, “Bu gemilerin 177 milyon tonu Çin’de üretilecek. 139 milyonu Kore’de 74 milyonu da Japonya’da. Kore geride gibi görünse de Kore’de daha çok konteyner gemileri inşa edildiği için aslında çok ileride. Gemi değer bakımında Kore ile Çin arasında ciddi bir uçurum var. Çin daha çok dökme yük gemileri yapıyor. Arkasından da Filipinler, Vietnam ve Hindistan geliyor. Türkiye ise 1 milyon ton inşa edilecek gemi ile 10. sırada. Bununla birlikte Türk tersanelerinin kapasitesi tam kullanılsa yılda 6-9 milyon ton arasında taşıma kapasiteli gemi yapabilme altyapısı ve kabiliyeti vardır” diye konuştu.
“SEKTÖRE YENİ KAN ŞART”
‘‘Türkiye’de denizcilik sektörünün değil ama denizcilik sektörü dışındaki sektörlerin imkanları çok arttı’’ diyen Beşiktaş Denizcilik CEO’su Yavuz Kalkavan, denizcilik sektöründeki yeni yatırım gerekliliğini şu sözlerle anlattı: ‘‘Denizcilik sektör temsilcilerinin ana görevi denizcilik sektörünü geleneksel Karadenizli denizci ailelerin dışındaki Türk yatırımcılara doğru şekilde anlatılmasına aracılık etmektir. Mesela Ciner, geçen sene firmasını kuruyor, bu sene 20 büyük gemi önümüzdeki sene 40. Neredeyse Karadenizli ailelerin toplam varlığı kadar bir yatırım yapıyor. Türk denizciliğinin önünün açılması için buna ihtiyaç var. Bundan hepimiz kazanacağız. Buna tersane olarak hizmet edeceğiz, alım satıma aracılık edeceğiz. Yakıtını, kumanyasını vs. vereceğiz. Şu an Türkiye’de çok büyük yatırımlar yapılıyor. Mesela bir Ciner daha olsa, ikna edilse 20-30 gemi daha gelecek. Bir lojistik firması 5-6 gemi almış bir tanesi daha ikna etsek 6 gemi birden gelecek. Ortalama bir Karadenizli ailenin bu yatırımı yapması için ortalama 10 yıl daha çalışması lazım. Adam onu bir anda yapıyor çünkü arkasında varlık var, sermaye var. Almanya’da örneğin denizcilik sektörü dışındaki insanların denizcilik alanında yatırım yapmaları için sistem KGF firmalarını kurmuş. Diyor ki, bunlar vasıtasıyla yatırım yapacaksın. Her türlü vergi kolaylığı sağlıyor onlara. Ülkenin diğer kaynakları denizciliğe girmezse denizcilikte rekabetçi olman çok zor.’’
"TERSANELER PETROL PLATFORMU VE NEHİR TİPİ GEMİLERE YÖNELMELİ"
Kalkavan, ‘‘Biz tersanemizde şu anda 10 bin  tonluk bir gaz tankeri projesinin içerisindeyiz. Aynı zamanda nehir taşımacılığını da çok yakından takip ediyoruz’’ diyerek tersanelere adres gösteren Kalkavan, konuşmasını şöyle sürdürdü: ‘‘Tersanelerimiz Avrupalı denizcilik firmalarının yüksek kaliteli, koster tipi, yakın deniz taşımacılığına uygun, biraz daha Kuzey Avrupa’nın koster tipine uygun koster gemilerinde rekabetçidir. Önümüzdeki dönemde Türk tersanelerine siparişler geçmişte olduğu gibi yine Avrupalı armatörlerden gelecektir. Hali hazırda bu tip gemi siparişlerinin kesilmesinin nedeni devam etmekte olan krizdir. İkinci sebebi ise Avrupalı küçük gemi işleten armatörlerinin kredi temin ettikleri Avrupalı bankaların şu an iflasın eşiğinde olmalarıdır. Tersanelerimiz tarafından dikkatle izlenilmesi gereken ikinci piyasa offshore petrol çıkarmasında kullanılan hizmet gemileridir. Dünyada bu tip gemilerin sayısı 10 kat artacaktır. Bu çok dikkatle izlenilmesi gereken bir şey. Türk tersanelerinin bu alanda almış olduğu projeler var. Bunlar çok büyük anlam ifade ediyor. Yüksek petrol fiyatları nedeniyle derin denizlerde çıkartılan petrol üretimi çok hızlı artmaktadır. Petrol platformuna hizmet edecek çok sayıda özel maksatlı yeni gemiye ihtiyaç vardır. Bu sektör ekseriyetle Avrupa merkezli firmaların yönetimi altındadır özellikle Norveç. Hızla gelişmekte olan Rusya ve Hazar Denizi’ne kıyısı olan ülkelerin yeni gemiye olan ihtiyaçları Türk tersaneleri tarafından dikkatle izlenilmesi gereken bir diğer konudur. Nehir tipi gemiler çünkü bunlar Uzakdoğu’da yapılamıyor. Yani armatörü ikna ederse, Türkiye biraz daha pahalı ama aynı zamanda kaliteli. Rusya’nın Türkiye’ye komşu olması bakımından bu gemiler için Türkiye avantajlı. Türkiye’de yapılan gemi bir gün sonra Rusya’dan yük alıyor. Bu önemli.”